Ai đi con đường trí thức, ra đời đều cám ơn những nhà giáo khi xưa nghiêm khắc bắt mình học thuộc lòng nhiều đoạn văn hay, thơ hay, danh ngôn, công thức toán lý hóa, các niên hiệu, nhân danh, địa danh. Tôi muốn nhấn mạnh ở mục nầy: Bạn gái là hạng người mà khi bạn trai tín nhiệm bàn tâm sự cặn kẽ nhất . Người ta hay gặp họ ngồi ở một chỗ vắng vẻ trong học đường khi các bạn đồng đẳng chơi nhảy.
Điều tôi bàn ở đây căn cứ vào sự so sánh tâm lý bạn trai với tâm lý bạn gái coi cái nào hướng nội hay hướng ngoại nhiều hơn. Éo le thay cho cuộc đời. Nhưng khi tình cảm lóng xuống, lương tâm họ làm việc mạnh.
Trước khi vào lầu đài tình yêu, bạn trai đi ngang qua một nhà cầu tình cảm cao thượng gọi là tình tâm giao. Trong sự lựa chọn bạn tri kỷ bạn trai thường chọn một bạn đồng phái nhưng cũng có khi chọn một bạn gái. Thì tâm hồn họ là khuôn lộng hình ảnh trăm năm của họ.
Bạn trai nghe lòng mình chuyển động: có một luồn gió lạ về hướng tâm hồn họ. Đừng ai trông chạy theo kịp thời gian hớt tóc của họ. Tôi quen một bạn trai ưa nhai răng cắn môi để cho thiên hạ coi anh là trầm tư mặc tưởng.
Cũng đừng ỷ quyền cao, nuôi nấng họ, thấy họ cô thế mà xử bạc họ trước mặt kẻ khác, nhất là trước mặt phái yếu. Tôi cũng thấy nhiều đ àn bà lúc say duyên mói, gặp những ong bướm cũ, liếc nghe két két và tướng đi, lối nói của họ như chồm tới để ngạo nghễ, để hãnh diện. Họ nói thao thao bất tuyệt hằng giờ những điều nhận xét cho kỹ là vô giá trị.
Xét tâm lý nhân loại, tôi thấy đ àn bà bỉ ổi hơn đ àn ông ở điểm tồi tệ đó. Song cách chung họ phơi trãi những nỗi khổ tâm. Sự cởi mở được kiểm soát khôn ngoan giúp thanh niên không chủ quan phán đoán người khác phái cách phiếm diện, khỏi những ảo tưởng nhờ quan sát ngay mặt cách thực tế.
Nghệ phẩm của họ là những bài tâm ghi, những phương thế họ ký thác tâm hồn hay là sự thổ lộ lòng mơ ước của họ về ái ân. Và bạn, tôi không trách bạn, chỉ xin bạn đừng quá dè dặt đến bi quan, cũng đừng vội vàng đến cẩu thả. Họ thinh lặng vì thấy lòng mình không để mình ở yên, vô tư.
Họ sẽ không còn con gái cho bạn nữa. cứ chung mà nói hai bạn trai gái gặp nhau, chính bạn trai bị lôi cuốn ngó nhìn bạn gái, muốn đến gần nói chuyện với bạn gái hơn. Bạn trai lúc ấu trĩ phải chịu, chơi nhiều kiểu thập tử nhất sanh lắm.
Rồi nói thanh niên người ta liền nghĩ tương lai. Đọc tới đến đây, bạn đã biết bạn trai là vật thụ tạo kỳ biệt. Người lớn có rầy thì họ cho là bó buộc, là hủ lậu.
Họ lắc đầu, không biết trả lời sao. Tôi nhìn nhận lối phân chia ấy sáng suốt. Tôi chỉ muốn nói cách chung và tự nhiên bạn trai có ý chí mạnh.