Thời gian ưu sầu, thương tiếc trôi qua trong lòng thu vô hạn của Désirée. Bạn trai mắc nó, sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn, mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không đều, vai rút, gối run. Ta đã biết bảntính ái tình bạn trai là bội bạc.
Bạn thấy nhiều vết thương xã hội nhưng bạn không thấy cạnh đó có cả một mặt trận của hiểu lầm, nói xấu, bất công, thù hại, ác tâm, láo xược, phản loạn, vụ lợi chực hờ phá hoại chương trình của bạn. Không phải họ kiêu hãnh như người tự đắc cho mình là con sông ở giữa bầy gà. Họ cứ như vậy mà yêu cho đến khi nào họ thỏa mãn được bản năng truyền sinh.
Lúc dậy thì cơ thể bạn trai đang tiến đến thành thụ thì tinh thần của họ cũng tiến đến già giặn. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Xin Thượng đế gìn giữ em, gìn giữ tôi, gìn giữ lời hứa của tôi mà chuyển đến tôi lời hưá cùng quả tim vàng của em.
Nếu bước vào những chủng viện hay nam tu viện công giáo rồi tưởng tượng một tâm hồn bạn trai vô tín ngưỡng sai lạc với một tâm hồn bạn trai tĩnh tu ta thấy có bao nhiêu khác nhau. Nói đến đàn ông, trong đó có bạn trai, phải nhớ điều nầy: là họ nhịn thua ai cái gì chớ không bao giờ chịu mất danh dự. Có bạn nào già mồm mép thuyết đúng tâm lý thì các bạn khác khoái cười rùm lên.
Nếu gương mặt của bạn trai lúc tinh thần họ xuống dốc là một tấm thảm rong rêu tang chế ở nghĩa địa thì gương mặt của bạn trai khi hăng chí đúng là cành mai vàng rực sáng mồng một tết nguyên đán. Mà mộng của họ không phải chỉ thứ mộng buồn rầu như gió thu làm tê tái lòng mà thôi đâu. Nếu bạn sống ba mươi năm về trước bạn cho các lối nhạc Rumba, Jass, Fox trot là gì nếu không phải là lộn xộn, rừng rú.
Còn dễ bị kẻ khác, trong đó có bạn gái, dẫn dụ thì bạn trai đích thị là có dòng máu của Từ. Tình của bạn trai khi hướng ngoài gia đình thì phải đáp vào một đối tượng. Con cái nên nhớ ơn mẹ mà đừng quên cha.
Thực tế bội bạc với bản giấy lắm: nhiều điều ta ngồi một mình trong phòng văn tính hay đẹp, chắc thành công, khi đem thảo luận, thi hành bị chỉ trích, thất bại. Tính của bạn trai sở khanh ngoài ra giả dối phách lối. Đang bây giờ đây cũng có hằng trăm nghìn đầu óc sâu sắc quán cổ, thông kim có sẵn trong tay tiền bạc, địa vị và thiện chí mà phải co tay với chương trình cải tổ toàn diện, cấp tốc.
Nhưng phiền một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết. Tôi muốn nói những bạn trai có trước mặt mình những hình ảnh nói lên bao nhiêu cái rối ren, thắc mắc, gay cấn, éo le của ái tình. Trước mảnh gương, họ bất mãn nhiều hiện tượng tự nhiên của thân xác họ.
Trước tác giả nầy có Platon kỹ lưỡng căn dặn: chỉ người nào yêu linh hồn bạn mới yêu bạn. Bạn thấy cách chung người nam giàu tình yêu lúc còn xuân xanh. Cũng không phải có bạn trai chuyên môn một khoa học, một nghệ thuật mà hằng mơ ước một người vợ trong những điều kiện thường là làm xong các nhiệm vụ nội trợ và giúp đỡ họ thành công.
Le Presbytre để gởi bạn trước khi tôi bàn với bạn cái hậu quả của buồn sầu buổi thanh xuân là sự xuống tinh thần: Ta được đời sống không phải để rơi lụy mà để sống cường tráng. Nên gặp những linh mục, bày tỏ nỗi lòng và xin các vị giúp cho con đường sáng. Mỗi sáng bạn gội đầu, tắm bán thân trên.