Nhiệm vụ đó cũng đã khó khăn đấy chứ! Ít người làm tròn được. Còn lý trí, nó chỉ giữ trong đời ta một chỗ nhỏ nhoi. Không yêu văn chương không phải là một tội, cũng không phải là dấu hiệu của sự ngu dốt.
Trong các loại văn, có lẽ nó bắt ta gắng sức nhiều hơn hết. Bọn trộm cướp suốt đời buồn khổ vì nguyên tắc của chúng trái với hành vi cướp bóc. Chương trình lập ra thì phải theo nhưng không được coi nó như một ngẫu tượng phải thờ.
Phần đông vì ráng làm nhiều quá mà bị tai hại. Sự thật là không có con đường nào dễ dàng cả. Tôi chỉ có thể xét một trường hợp thôi và trường hợp đó không thể là trường hợp trung bình, vì không có trường hợp nào là trường hợp trung bình, cũng như không có người nào là người trung bình.
Tôi có thể nghe óc bạn như nghe điện thoại ở nên tai tôi vậy. Bạn lên xe với tờ báo và bình tĩnh, ung dung để hết trí não vào tờ báo. Nếu bạn kiên nhẫn theo được như thế thì chẳng bao lâu bạn sẽ thấy cần bỏ ra bốn, có lẽ năm buổi tối để gắng sức làm cho xong một việc gì, cho đời thật là đáng sống.
Và bây giờ tôi phải xét đến vấn đề là nên coi tuần lễ có sáu hay bảy ngày. Nếu khi bán giấy xe cho ông ta, công ty xe điện hỏi "Tôi đổi cho thầy một đồng tiền vàng, nhưng thầy phải các cho tôi 3 cắc" thì tất ông ta la lên dữ dội. Rằng trước khi lập sổ chi tiêu thì giờ của mình thì trái đất vẫn quay đều đều và dễ dàng.
Bạn săn sóc thân thể, trong và ngoài; bạn dùng cả một đội quân, từ anh bán sữa đến chú đồ tể để bao tử bạn khoan khoái. Hai mươi bốn giờ đó là của bạn đấy, không có của cải nào quý hơn. Vậy nhất định không được đọc báo trên xe! Thế là đã để dành được 45 phút rồi đấy nhé!
Nó là hình thức cao nhất của văn chương. Tôi chắc chắn có nhiều người rất tốt, nếu bắt buộc lựa chọn trong hai điều, một là đọc tập "Thiên đàng đã mất" (tập thơ của Milton - người Anh kể về tổ tiên loài người phải đày xuống cõi trần. Tôi có thể kể Pascal, La Bruyere (triết gia pháp thế kỷ 17) và Emerson (triết gia Mỹ thế kỷ 18).
Các triết gia đã giảng-nghĩa không gian mà không giảng nghĩa thời gian. Sau cùng bạn lên giường, mệt phờ vì công việc ban ngày. Còn nhiều cuốn nổi danh hơn nữa.
Nó là hình hình thức của nguyện vọng chung của nhân loại: Nguyện vọng tìm hiểu thêm. Điều thứ nhì là phải vừa đọc vừa suy nghĩ. Điều đó rất dễ chịu và làm cho ta bình tĩnh, yên vui.
Lúc nào có dư thời giờ thì tôi sẽ đọc. Như trên tôi đã nói, sự tiếp tế thời gian có chỗ này quý nhất, là ta không thể tiêu non nó được. Ăn chỉ mất nữa số giờ đó thôi, nhưng tôi xin để trọn thời gian đó cho bạn muốn làm gì thì làm.