Nhiều bạn trai cótính mủ mỉ, cau có, để hiện lên gương mặt nhăn đ ùm, xanh lét, cái tính mà các nhà tâm lý học gọi làtính bịnh. Từ lâu mẹ định cho con biết mầu nhiệm về sự sống của con, nhưng vì mẹ thấy chưa cần. Khi thành tâm chờ đợi như vậy, họ không kiên quyết theo ý riêng mình mà phú mặc may rủi, tùy chỗ cha mẹ đặt cho họ ngồi.
Có nhiều bà vợ thiên hạ cho là tầm thường hay xấu xí mà ông chồng cho là đẹp trần ai có một. Khi phải đứng lên hỏi điều gì họ nghe xung quanh có một thứ thinh lặng bao bọc họ cách khủng khiếp. Bạn trai có thể thức đ êm trắng vì công việc tinh thần, điều mà bạn gái tự nhiên khó làm và tự nhiên sợ.
Trước khi ngủ nên kiểm tâm, đem hồn mình siêu thoát, hướng thượng và nếu đọc được một đoạn sách luyện tinh thần hay Thánh thư càng hay. Rồi nhờ ý chí gang thép họ trấn tỉnh tâm hồn. Người ta trở thành tồi tàn, suy nhược hồi nào không hay.
Như vậy xét toàn diện về vấn đề ái tình, người ta thấy bạn trai bạn gái gì cũng có lúc yếu đuối. Ngoài những tội cô đơn hay thủ dâm họ tìm nhục lạc ở những kẻ đồng số phận mà khác phái. Nhiều bực trí thức có thể thiếu lương tri làm nhiều việc ngu xuẩn lúc hội chung mà khi về nhà riêng họ lấy làm lạ sao con người họ hành động kỳ quái như vậy.
Những khi nhìn con thơ, họ thấy thấp thoáng hình ảnh người bạn lòng mà ngày xưa nâng khăn sửa trấp cho họ. Điều tôi bàn ở đây căn cứ vào sự so sánh tâm lý bạn trai với tâm lý bạn gái coi cái nào hướng nội hay hướng ngoại nhiều hơn. Bạn trai ngồi nghiêm, thỉnh thoảng có kẻ ngáp mặc dầu bạn giảng hấp dẫn.
Có một số bạn trai không ác tâm nhưng hễ nói chuyện với ai thường có thói quen nói chỏi lại. Nếu có cơ hội tiến thân, họ có thể nên người tốt đẹp, hữu ích cho xã hội không thua những bạn trai đang sống sung túc mà thụ giáo đầy đủ. Tinh thần phải được trui cho già mới chịu đựng nỗi các thử thách cay nghiệt của trường đời.
Trừ một số rất ít người nam vì nuôi chí cả sống độc thân để dễ dàng đạt chí, có một số nhỏ bạn trai lỡ thời vì thất bại trên trường tình hay những lý do đặc biệt nào đó mà ở vậy. Nhà giáo dục muốn hướng dẫn tâm hồn họ đừng quá nghiêm khắc sống xa họ. Nhưng dầu sao họ cũng là thành phần ta phải phục vụ.
Sau cùng họ mắc câu mà khi hay được mưu thần chước quỷ thì đời đã hoen ố. Đức Thánh linh quả thật thấu triệt tâm hồn con người khi linh ứng cho Thánh ký gia viết: Đàn ông ở một mình không hay. Nếu bạn chuyên tìm làm bạn tâm giao một người trai đẹp thì bạn nên nhớ con trai sẽ là đàn ông.
Phải tìm hiểu họ, chỉ điều khôn lẽ dạ cho họ hơn là chỉ biết rầy mắng, chế nhạo. Họ ho sự hiểu biết, nhất là những lời chỉ giáo khôn dại không phải là những chân lý phải theo. Khi chưa có sự bảo đảm cho đời sống gia đình thiếu gì chàng trai giỡn với ái tình và bị ái tình trả đũa như anh ấy.
Người ta vẫn chú ý một phần nào về cách trang sức của bạn trai để đánh giá họ, nhưng người ta chú trọng hơn về con người nội tâm và xử thế của họ. Vấn đề nầy tôi sẽ bàn rộng ở mấy chương sau. Hỡi bạn trai, quý báu lắm, tâm hồn hăng hái của bạn.